फोहोरमैला व्यवस्थापनको अवस्था वातावरणीय स्वच्छता, सार्वजनिक स्वास्थ्य र समग्र जीवनस्तरको एक महत्वपूर्ण निर्धारक हो। यस खण्डमा बुद्धशान्ति गाउँपालिकाको विभिन्न वडाहरूमा फोहोरमैला व्यवस्थापन विधिहरूको प्रयोग र वितरणको विश्लेषण प्रस्तुत गरिएको छ।
बुद्धशान्ति गाउँपालिकामा कुल १३,६६० घरधुरीहरू मध्ये ३.२९% ले घरमै फोहोर संकलन, ७२.९५% ले जलाउने, २.१९% ले नदीमा बिसर्जनजस्ता विधिहरू अपनाउँछन्।
बुद्धशान्ति गाउँपालिकामा फोहोरमैला व्यवस्थापनको वितरण निम्नानुसार रहेको छ:
कुल घरधुरी: १३,६६०
क्र.सं. | फोहोरमैला व्यवस्थापन विधि | घरधुरी | प्रतिशत |
---|---|---|---|
१ | आफ्नै घर कम्पाउण्ड भित्र | ९,९६५ | ७२.९५% |
२ | आफ्नै घर कम्पाउण्ड भित्र | २,४७४ | १८.११% |
३ | घरमा नै लिन आउँछ | ४४९ | ३.२९% |
४ | नदी वा खोल्सामा | २९९ | २.१९% |
५ | फोहर थुपार्ने ठाउँमा/क्यानमा | १२७ | ०.९३% |
६ | कम्पोष्ट मल बनाउने | ८२ | ०.६०% |
७ | सडक/सार्वजनिक स्थलमा | २६४ | १.९३% |
जम्मा | १३,६६० | १००.००% |
वडा अनुसार विभिन्न फोहोरमैला व्यवस्थापन विधिहरू प्रयोग गर्ने घरधुरीहरूको वितरण
विभिन्न वडाहरूमा घरमै फोहोर संकलन विधि प्रयोग गर्ने घरधुरीहरूको तुलना
वडा अनुसार फोहोरमैला व्यवस्थापन विधिहरूको विस्तृत विश्लेषण
वडा नं. | जम्मा घरधुरी | घरमा नै लिन आउँछ | फोहर थुपार्ने ठाउँमा/क्यानमा | आफ्नै घर कम्पाउण्ड भित्र | आफ्नै घर कम्पाउण्ड भित्र | नदी वा खोल्सामा | सडक/सार्वजनिक स्थलमा | कम्पोष्ट मल बनाउने | अन्य |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
वडा १ | २,७०३ | ४६ (१.७०%) | ३९ (१.४४%) | २,६१३ (९६.६७%) | २,६१३ (९६.६७%) | ५ (०.१८%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) |
वडा २ | २,२८३ | ११ (०.४८%) | ५२ (२.२८%) | १,९५४ (८५.५९%) | १,९५४ (८५.५९%) | २३२ (१०.१६%) | १ (०.०४%) | ३३ (१.४५%) | ० (०.००%) |
वडा ३ | ३,१५३ | ३८८ (१२.३१%) | १७ (०.५४%) | २,४५९ (७७.९९%) | २,४५९ (७७.९९%) | २८ (०.८९%) | २६० (८.२५%) | १ (०.०३%) | ० (०.००%) |
वडा ४ | ३,०३५ | २ (०.०७%) | १६ (०.५३%) | २,९७९ (९८.१५%) | २,९७९ (९८.१५%) | ३४ (१.१२%) | २ (०.०७%) | २ (०.०७%) | ० (०.००%) |
वडा ५ | १,०२२ | ० (०.००%) | १ (०.१०%) | ९७६ (९५.५०%) | ९७६ (९५.५०%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ४५ (४.४०%) | ० (०.००%) |
वडा ६ | ८५९ | २ (०.२३%) | २ (०.२३%) | ८५४ (९९.४२%) | ८५४ (९९.४२%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) | १ (०.१२%) | ० (०.००%) |
वडा ७ | ६०५ | ० (०.००%) | ० (०.००%) | ६०४ (९९.८३%) | ६०४ (९९.८३%) | ० (०.००%) | १ (०.१७%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) |
पालिका जम्मा | १३,६६० | ४४९ (३.२९%) | १२७ (०.९३%) | ९,९६५ (७२.९५%) | २,४७४ (१८.११%) | २९९ (२.१९%) | २६४ (१.९३%) | ८२ (०.६०%) | ० (०.००%) |
कुल घरधुरी: २,७०३
कुल घरधुरी: २,२८३
कुल घरधुरी: ३,१५३
कुल घरधुरी: ३,०३५
कुल घरधुरी: १,०२२
कुल घरधुरी: ८५९
कुल घरधुरी: ६०५
बुद्धशान्ति गाउँपालिकामा फोहोरमैला व्यवस्थापनको विश्लेषण गर्दा, समग्रमा ३.२९% घरधुरीले घरमै फोहोर संकलन विधि अपनाउँछन्।वडागत रूपमा हेर्दा वडा नं. ३ मा सबैभन्दा बढी १२.३१% घरधुरीले घरमै फोहोर संकलन प्रणाली प्रयोग गर्दछन्।
७२.९५%
९,९६५ घरधुरी(9,965 households)
१८.११%
२,४७४ घरधुरी(2,474 households)
३.२९%
४४९ घरधुरी(449 households)
२.१९%
२९९ घरधुरी(299 households)
वडा ३
घरमै संकलन दर: १२.३१%12.31% home collection rate
यस वडामा घरमै फोहोर संकलन प्रणालीको पहुँच सबैभन्दा बढी रहेको छ, जुन पालिकाको औसतभन्दा ९.०२% ले उच्च छ।
यसले यस वडामा फोहोरमैला व्यवस्थापनको राम्रो संरचना र प्रभावकारी नीति रहेको संकेत गर्दछ।
वडा ५
घरमै संकलन दर: ०.००%0.00% home collection rate
यस वडामा घरमै फोहोर संकलन सेवा अत्यन्त कम रहेकाले फोहोर व्यवस्थापन सेवा विस्तार गर्नुपर्ने आवश्यकता देखिन्छ। यहाँ नदी वा सडकमा फोहोर फाल्ने प्रवृत्ति बढी हुन सक्ने जोखिम रहेको छ।
निम्न (Poor)
•सूचकाङ्क विवरण: वातावरणीय प्रभाव सूचकाङ्क विभिन्न फोहोर व्यवस्थापन विधिहरूको भारित औसतमा आधारित छ, जसमा घरमै संकलन र कम्पोस्ट मल विधिलाई बढी भार दिइएको छ।
•व्याख्या: २५.२ अंकले निम्न (Poor) वातावरणीय प्रभाव दर्शाउँछ। सुधारका लागि अनुचित निष्कासन विधिहरू न्यूनीकरण गर्दै घरमै संकलन र वैज्ञानिक फोहोर व्यवस्थापन विधिहरू प्रवर्द्धन गर्नुपर्छ।
बुद्धशान्ति गाउँपालिकामा फोहोरमैला व्यवस्थापनको तथ्याङ्क विश्लेषणबाट निम्न रणनीतिहरू अवलम्बन गर्न सकिन्छ:
यसरी बुद्धशान्ति गाउँपालिकामा फोहोरमैला व्यवस्थापनको विश्लेषणले पालिकामा फोहोरमैला व्यवस्थापन नीति निर्माण र कार्यक्रम तर्जुमा गर्न महत्वपूर्ण भूमिका खेल्दछ। वडागत आवश्यकता र विशेषताहरूलाई ध्यानमा राखी दिगो फोहोरमैला व्यवस्थापन प्रणाली स्थापना गर्न विशेष कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्नुपर्ने देखिन्छ।