बुद्धशान्ति
विद्यालय छाड्ने कारणहरू - बुद्धशान्ति गाउँपालिका (School Dropout Causes - Khajura Rural Municipality)

बुद्धशान्ति गाउँपालिकामा विद्यालय छाड्ने कारणहरूको अवस्था

परिचय

विद्यालय छाड्नुका कारणहरू र त्यसले समग्र शैक्षिक प्रणालीमा पार्ने प्रभावको अध्ययन एक महत्वपूर्ण पक्ष हो। विद्यालय छाड्नुका विभिन्न सामाजिक, आर्थिक र शैक्षिक कारणहरू हुन सक्छन् जुन समग्र शिक्षा प्रणालीको सुधारका लागि महत्वपूर्ण छन्। यस खण्डमा बुद्धशान्ति गाउँपालिकाको विभिन्न वडाहरूमा विद्यालय छाड्नुका कारणहरूको विश्लेषण प्रस्तुत गरिएको छ।

बुद्धशान्ति गाउँपालिकामा कुल ४,६७७ विद्यार्थीहरूले विविध कारणहरूले विद्यालय छोडेका छन्, जसमध्ये १३.३४% आर्थिक सम्बन्धी,३४.६६% शिक्षा सम्बन्धी, र२८.९५% सामाजिक कारणहरूले गर्दा विद्यालय छाडेका छन्।

विद्यालय छाड्ने कारणहरूको वितरण

बुद्धशान्ति गाउँपालिकामा विद्यालय छाड्ने कारणहरूको वितरण निम्नानुसार रहेको छ:

विद्यालय छाड्ने कारण अनुसार वितरण

कुल विद्यालय छाड्नेहरू: ४,६७७

पाई चार्ट

तालिका

क्र.सं.विद्यालय छाड्ने कारणजनसंख्याप्रतिशत
१आर्थिक कारण६२४१३.३४%
२शैक्षिक कारण१,६२१३४.६६%
३सामाजिक कारण१,३५४२८.९५%
४अन्य कारण१,०७८२३.०५%
जम्मा४,६७७१००.००%

विद्यालय छाड्ने कारण विवरण

आर्थिक कारण१३.३४%
शैक्षिक कारण३४.६६%
सामाजिक कारण२८.९५%
अन्य कारण२३.०५%

वडा अनुसार विद्यालय छाड्ने कारणहरू

वडा अनुसार विभिन्न कारणले विद्यालय छाड्नेहरूको वितरण

वडागत आर्थिक कारणले विद्यालय छाड्ने दर

विभिन्न वडाहरूमा आर्थिक कारण विद्यालय छाड्नेहरूको तुलना

वडागत विद्यालय छाड्ने कारणहरूको विश्लेषण

वडा अनुसार विद्यालय छाड्ने कारणहरूको विस्तृत विश्लेषण

वडा नं.जम्मा विद्यालय छाड्नेहरूआर्थिक कारणशैक्षिक कारणसामाजिक कारणअन्य कारण
वडा १६५२८१
(१२.४२%)
११९
(१८.२५%)
१८२
(२७.९१%)
२७०
(४१.४१%)
वडा २६९०९२
(१३.३३%)
१९४
(२८.१२%)
२३७
(३४.३५%)
१६७
(२४.२०%)
वडा ३९४८१३९
(१४.६६%)
३१५
(३३.२३%)
२६०
(२७.४३%)
२३४
(२४.६८%)
वडा ४१,४४४२००
(१३.८५%)
६६८
(४६.२६%)
३६३
(२५.१४%)
२१३
(१४.७५%)
वडा ५३७०२८
(७.५७%)
१८८
(५०.८१%)
१४४
(३८.९२%)
१०
(२.७०%)
वडा ६३२१५९
(१८.३८%)
३२
(९.९७%)
८५
(२६.४८%)
१४५
(४५.१७%)
वडा ७२५२२५
(९.९२%)
१०५
(४१.६७%)
८३
(३२.९४%)
३९
(१५.४८%)
पालिका जम्मा४,६७७६२४
(१३.३४%)
१,६२१
(३४.६६%)
१,३५४
(२८.९५%)
१,०७८
(२३.०५%)

वडागत विद्यालय छाड्ने कारणहरूको वितरण

वडा १

कुल विद्यालय छाड्नेहरू: ६५२

आर्थिक कारण१२.४%
शैक्षिक कारण१८.३%
सामाजिक कारण२७.९%
अन्य कारण४१.४%

वडा २

कुल विद्यालय छाड्नेहरू: ६९०

आर्थिक कारण१३.३%
शैक्षिक कारण२८.१%
सामाजिक कारण३४.३%
अन्य कारण२४.२%

वडा ३

कुल विद्यालय छाड्नेहरू: ९४८

आर्थिक कारण१४.७%
शैक्षिक कारण३३.२%
सामाजिक कारण२७.४%
अन्य कारण२४.७%

वडा ४

कुल विद्यालय छाड्नेहरू: १,४४४

आर्थिक कारण१३.९%
शैक्षिक कारण४६.३%
सामाजिक कारण२५.१%
अन्य कारण१४.८%

वडा ५

कुल विद्यालय छाड्नेहरू: ३७०

आर्थिक कारण७.६%
शैक्षिक कारण५०.८%
सामाजिक कारण३८.९%
अन्य कारण२.७%

वडा ६

कुल विद्यालय छाड्नेहरू: ३२१

आर्थिक कारण१८.४%
शैक्षिक कारण१०.०%
सामाजिक कारण२६.५%
अन्य कारण४५.२%

वडा ७

कुल विद्यालय छाड्नेहरू: २५२

आर्थिक कारण९.९%
शैक्षिक कारण४१.७%
सामाजिक कारण३२.९%
अन्य कारण१५.५%

विद्यालय छाड्ने कारणहरूको विश्लेषण

बुद्धशान्ति गाउँपालिकामा विद्यालय छाड्ने कारणहरूको विश्लेषण गर्दा, समग्रमा१३.३४% जनसंख्याले आर्थिक सम्बन्धी कारणले विद्यालय छोडेका छन्। वडागत रूपमा हेर्दा वडा नं. ६ मा सबैभन्दा बढी १८.३८% जनसंख्याले आर्थिक कारणले विद्यालय छोडेका छन्।

आर्थिक कारणEconomic Reasons

१३.३४%

६२४ जना(624 people)

शैक्षिक कारणEducational Reasons

३४.६६%

१,६२१ जना(1,621 people)

सामाजिक कारणSocial Reasons

२८.९५%

१,३५४ जना(1,354 people)

अन्य कारणOther Reasons

२३.०५%

१,०७८ जना(1,078 people)

विद्यालय छाड्ने कारणहरूको विस्तृत विश्लेषणDetailed School Dropout Causes Analysis of Khajura

आर्थिक कारणले बढी विद्यालय छाड्ने वडाWard with Highest Economic-related Dropout Rate in Khajura Rural Municipality

वडा ६

आर्थिक कारणले छाड्ने दर: १८.३८%18.38% economic-related dropout rate

विशेषताहरू

यस वडामा आर्थिक कारण विद्यालय छाड्नेको प्रतिशत सबैभन्दा बढी रहेको छ, जुन पालिकाको औसतभन्दा ५.०४% ले उच्च छ।

यसले यस वडामा आर्थिक अवसर वा आर्थिक बाध्यताका कारण विद्यार्थीहरू विद्यालय छाड्न बाध्य भएको संकेत गर्दछ।

आर्थिक कारणले कम विद्यालय छाड्ने वडाWard with Low Economic-related Dropout Rate in Khajura

वडा ५

आर्थिक कारणले छाड्ने दर: ७.५७%7.57% economic-related dropout rate

सकारात्मक पक्ष

यस वडामा रोजगारीका कारण विद्यालय छाड्नेको दर न्यून रहेको छ, जसले यहाँ शैक्षिक संस्थाहरूले विद्यार्थीहरूलाई राम्रोसँग टिकाइराख्न सफल भएको देखाउँछ। यस वडाको शैक्षिक प्रतिधारण रणनीति अन्य वडाहरूमा पनि लागू गर्न सकिन्छ।

शैक्षिक प्रतिधारण सूचकाङ्क

८४.४

उत्तम स्तर

•सूचकाङ्क विवरण: शैक्षिक प्रतिधारण सूचकाङ्क विभिन्न कारणहरूको भारित औसतमा आधारित छ, जसमा रोजगारी सम्बन्धी कारणहरूलाई बढी भार दिइएको छ।

•व्याख्या: ८४.४ अंकले उत्तम शैक्षिक प्रतिधारण दर्शाउँछ। यसमा सुधारका लागि विद्यालय छाड्ने कारणहरूको सम्बोधन गर्ने कार्यक्रमहरू आवश्यक छन्।

छाड्ने कारणहरूको विश्लेषण

सबैभन्दा बढी उल्लेखित कारणहरू
चाहेजति पढिसकेकोले३४.१५%
विवाह भएकोले२८.७८%
अन्य२३.०५%
आर्थिक सम्बन्धी छाड्ने अवस्था
आर्थिक सम्बन्धी कारणहरू१३.३४%

शैक्षिक संरक्षण रणनीति

बुद्धशान्ति गाउँपालिकामा विद्यालय छाड्ने कारणहरूको तथ्याङ्क विश्लेषणबाट निम्न रणनीतिहरू अवलम्बन गर्न सकिन्छ:

१.
आर्थिक सहायता कार्यक्रम: १३.३४% विद्यार्थीहरू आर्थिक कारणले स्कुल छाड्ने गरेकोले उनीहरूलाई छात्रवृत्ति र आर्थिक सहयोग कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्ने।
२.
सामाजिक सहायता कार्यक्रम: सामाजिक कारणले विद्यालय छाड्नेहरूलाई समुदायमा आधारित सहयोग प्रणाली विकास गरी शिक्षामा निरन्तरता दिन प्रोत्साहन गर्ने।
३.
लचिलो शैक्षिक कार्यक्रम: काम गर्दै पढ्न चाहने विद्यार्थीहरूका लागि अंशकालिक वा लचिलो समयमा पढ्न सक्ने व्यवस्था गर्ने।
४.
वडागत विशेष कार्यक्रमहरू: वडा नं. ६ जस्ता बढी ड्रपआउट दर भएका क्षेत्रहरूमा विशेष शैक्षिक प्रोत्साहन कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्ने।
५.
परामर्श सेवा: विद्यालय छाड्न लागेका विद्यार्थीहरूका लागि परामर्श सेवा र अभिभावक शिक्षा कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने।

यसरी बुद्धशान्ति गाउँपालिकामा विद्यालय छाड्ने कारणहरूको विश्लेषणले पालिकामा शैक्षिक नीति निर्माण र कार्यक्रम तर्जुमा गर्न महत्वपूर्ण भूमिका खेल्दछ। विद्यालय छाड्ने दर घटाउन र विद्यार्थी संरक्षण गर्नका लागि वडागत आवश्यकता र विशेषताहरूलाई ध्यानमा राखी विशेष कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्नुपर्ने देखिन्छ।